Η προεκλογική περίοδος αφιερώνεται στους υποψήφιους πολιτικούς σχηματισμούς & τους εκπροσώπους τους, για να ενημερώσουν τους πολίτες, ν’ αναλύσουν, ν’ αποσαφηνίσουν & να τεκμηριώσουν τις θέσεις τους. Να πουν δηλ. την αλήθεια στον Ελληνικό λαό!
Ωστόσο, την προεκλογική περίοδο διαπιστώνουμε ότι μάλλον προσπαθούν να μπερδέψουν το λαό με διάφορα κατασκευασμένα ψεύδη, ατελείωτη κινδυνολογία και ασύστολη προπαγάνδα! Το εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι αυτή τη συμπεριφορά επιδεικνύουν όσοι έφεραν τον τόπο σ’ αυτή την τραγική κατάσταση(!), οι οποίοι ως «έμπειροι» και κατέχοντας την απόλυτη αλήθεια ισχυρίζονται ότι οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση, που αφορά στο δημόσιο χρέος και τα μνημόνια είναι καταστροφική! Δηλ. εξακολουθούν να υπερασπίζονται με νύχια και με δόντια την αποδεδειγμένα αναποτελεσματική λύση του μονόδρομου, δηλαδή την εφαρμογή μέτρων λιτότητας (περικοπές μισθών, συντάξεων, επιβολή χαρατσιών κλπ), η οποία οδηγεί σε μεγαλύτερη ύφεση (μείωση των οικονομικών δραστηριοτήτων & επομένως μείωση των εσόδων του κράτους)!
Χρησιμοποιούν επιχειρήματα, που ούτε οι ίδιοι πιστεύουν αλλά και τα οποία δεν ισχύουν διεθνώς. Συγκεκριμένα λέγουν ότι ακόμη και στην περίπτωση που θα χαριστούν στη χώρα μας όλα όσα έχουμε δανειστεί, αυτή θα χρειάζεται να ξαναδανειστεί διότι δεν παράγει πρωτογενές πλεόνασμα. Αντιθέτως παράγει έλλειμμα, αφού έχει περισσότερα έξοδα απ’ ότι έσοδα! Επομένως, καταλήγουν, δεν υπάρχει άλλος τρόπος εκτός από το δανεισμό μας. Πέραν του γεγονότος ότι δανεισμός από δανεισμό διαφέρει (ο τοκογλυφικός δανεισμός δε μπορεί παρά να είναι απαράδεκτος), παραβλέπουν εσκεμμένα ότι πρωτογενές πλεόνασμα σ’ όλη την παγκόσμια ιστορία έχει επιτευχθεί για ελάχιστα συνεχόμενα χρόνια, μόνο από την ισχυρή οικονομία της Γερμανίας, πριν όμως από την ένωση των δύο Γερμανιών & παλιότερα για κάποια χρόνια από τα καταπιεστικά καθεστώτα του Τσαουσέσκου στη Ρουμανία & του Μουμπάρακ στην Αίγυπτο, όταν αποφάσισαν να πληρώσουν τα χρέη τους και φυσικά πετσόκοψαν τους λαούς τους! Σήμερα όλα τα κράτη, ακόμη και τα πιο ισχυρά οικονομικά, δανείζονται ποικιλοτρόπως & όλα έχουν χρέη, πολύ περισσότερα απ’ ότι η χώρα μας! Η διαφορά όμως είναι ότι αυτά τα χρέη δεν είναι επαχθή και κυρίως είναι βιώσιμα δηλ. μπορούν να ξεπληρωθούν! Και μπορούν να ξεπληρωθούν (άμεσα ή σε βάθος χρόνου) για δύο λόγους: ο πρώτος είναι διότι ο δημόσιος τομέας των χωρών αυτών είναι συγκροτημένος (προσοχή δεν ισχυρίζομαι ότι ο δημόσιος τομέας είναι διογκωμένος όπως ισχυρίζονται κάποιοι) & δεν υπάρχουν φαινόμενα διαφθοράς (ή δεν υπάρχουν σε τέτοιο υπέρμετρο βαθμό που παρατηρείται στη χώρα μας) και ο δεύτερος είναι διότι αυτά τα δάνεια πηγαίνουν στην πραγματική οικονομία, προκειμένου να υπάρχει ανάπτυξη δηλ. πρόοδος προς όφελος των περισσοτέρων & δεν πηγαίνουν ως μίζες στις τσέπες κάποιων ημετέρων!
Βλέπετε να ισχύει το ίδιο στη χώρα μας; Όχι βέβαια. Στη χώρα μας ο δανεισμός είναι συνεχόμενος & μονόπλευρος (αλήθεια γιατί η Κύπρος που είναι μέλος της ΕΕ & της ευρωζώνης δανείστηκε από τη Ρωσία;), στη πλειονότητα των περιπτώσεων τοκογλυφικός με ταυτόχρονη εφαρμογή μέτρων λιτότητας. Αυτή η συνταγή λιτότητας σε περίοδο ύφεσης, ακόμη και στην περίπτωση που το κράτος λειτουργήσει ιδανικά και η φοροδιαφυγή μηδενιστεί(;), δεν πρόκειται να είναι αποτελεσματική, διότι δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσει το έλλειμμα & επομένως να δημιουργηθεί πρωτογενές πλεόνασμα. Οι εκφραστές αυτής της καταστροφικής πολιτικής ισχυρίζονται ότι από τώρα και μέχρι το 2020 θα υπάρχουν πρωτογενή πλεονάσματα στη χώρα μας & ότι το δημόσιο χρέος της θα είναι τότε στο 120% του ΑΕΠ, όσο δηλ. ήταν το 2009(!). Όμως, όπως λένε οι ειδικοί χρέος μεγαλύτερο του 90% του ΑΕΠ είναι μη βιώσιμο! Δυστυχώς μάλλον ποντάρουν στην ελπίδα και όχι στη διεθνή εμπειρία, που περιέγραψα παραπάνω! Και αυτά δεν τα λένε κάποιοι κακοί ή εμπαθείς άνθρωποι αλλά νομπελίστες οικονομολόγοι, που έχουν την επιστημονική τεκμηρίωση, όπως ο Γκρούκμαν και ο Στίγκλιτς & οι οποίοι βέβαια λειτουργούν μέσα στο υπάρχον σύστημα. Συγκεκριμένα ο Πωλ Γκρούκμαν έχει δηλώσει πάρα πολλές φορές στους New York Times ότι: Πρόκειται περί τεράστιας απάτης ότι, η ύπαρξη των πρωτογενών πλεονασμάτων, θα συμβεί εν μέσω μιάς οικονομίας που βρίσκεται σε βαθύτατη ύφεση! Παρόμοιες βέβαια δηλώσεις έχει κάνει και μάλιστα πολλές φορές, ο Στίγκλιτς.
Ένα άλλο επίμαχο σημείο είναι αν συνιστά μονομερή παρέμβαση και πτωχευτικό γεγονός η ακύρωση του μνημονίου ή των μνημονίων! Το μνημόνιο, το οποίο μπορεί να περιέχεται ως όρος στη δανειακή σύμβαση, είναι νόμος του κράτους, που ψηφίστηκε δυστυχώς, από την προηγούμενης σύνθεσης Ελληνική Βουλή. Επομένως η Βουλή, προφανώς με διαφορετική σύνθεση, μπορεί άνετα να ψηφίσει ένα διαφορετικό νόμο, που να το ακυρώνει. Το ζήτημα του δημόσιου χρέους & ο δανεισμός που έχει προκύψει εξαιτίας του είναι άλλο πράγμα και εκτιμώ ότι αυτό όντως θέλει αναδιαπραγμάτευση προκειμένου να βρεθεί μια κοινή ευρωπαϊκή λύση για τα χρέη. Είναι σαν κάποιος να έχει δανειστεί από μια τράπεζα και να σταματήσει κάποια στιγμή για αντικειμενικούς λόγους να πληρώνει τις δόσεις του. Το αποτέλεσμα θα ήταν η τράπεζα να βάλει τους δικηγόρους της για να τον κυνηγήσουν προκειμένου είτε να του δημεύσουν ότι έχει βάλει ως ενέχυρο είτε να τον κλείσουν φυλακή. Εκείνο όμως που θα ήταν σωστό να γίνει είναι να πάει στην τράπεζα, να εξηγήσει ότι αδυνατεί να πληρώσει τις δόσεις, επειδή δεν έχει να τις πληρώσει και να ζητήσει ένα καλύτερο διακανονισμό, να κάνει δηλ. με την τράπεζα μια αναδιαπραγμάτευση. Συνεπώς η καταγγελία του μνημονίου δε συνιστά μονομερή ενέργεια & δε συνιστά επισήμως πτωχευτικό γεγονός (διότι στην ουσία είμαστε πτωχευμένοι!). Δυστυχώς όμως στα διάφορα τηλεοπτικά πάνελς σκοπίμως δεν εξηγούνται επαρκώς οι διαφορές! Παρατηρείται δε το υποκριτικό φαινόμενο όταν κάποιος οικονομολόγος ισχυρίζεται ότι η ακύρωση του μνημονίου δεν είναι μονομερής ενέργεια που οδηγεί σε πτωχευτικό γεγονός, να του αντιτείνει κάποιος που έχει αντίθετη γνώμη ότι νομικά, τα οποία ο οικονομολόγος δε γνωρίζει, συνιστά πτωχευτικό γεγονός. Ο ίδιος σ’ άλλη περίπτωση, όταν κάποιος νομικός ισχυρίζεται ότι η ακύρωση του μνημονίου δε συνιστά μονομερή ενέργεια & πτωχευτικό γεγονός, να του αντιτείνει ότι στα οικονομικά, που δε γνωρίζει ο νομικός, σημαίνει πτωχευτικό γεγονός!
Τέλος πέρα από το ψευδοδίλλημα για τον κόσμο, ευρώ ή δραχμή, νομίζω ότι χρειάζεται να δούμε πόσο πιθανή είναι η επιστροφή σ’ ένα εθνικό νόμισμα. Οι κυβερνήσεις των ευρωπαίων εταίρων(;) δε μπορούν (δεν υπάρχει διάταξη που να το ορίζει) & δεν τους συμφέρει να εκδιώξουν την Ελλάδα από το Ευρώ. Δεν τους συμφέρει διότι το μεγαλύτερο μέρος του χρέους έχει περιέλθει πλέον στο ΔΝΤ και τα κράτη. Επομένως αν σε διώξουν θα χάσουν πολλά. Κάποιοι λέγουν ότι θα σταματήσουν να σε δανείζουν & έτσι θα σε ωθήσουν, θα σε εξαναγκάσουν, στην έξοδο, οπότε τότε θ’ υποχρεωθείς να επανέλθεις στο εθνικό νόμισμα, στη δραχμή. Όμως αν προβούν σε μια τέτοια ενέργεια αφενός διαλύουν την ΕΕ (οι υπέρμαχοί της!) & αφετέρου έρχονται αντιμέτωποι με την ενεργοποίηση του φαινόμενου ντόμινο. Αν συμβεί το τελευταίο & αποχωρήσουν μετά την Ελλάδα χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία κλπ τότε θα σημάνει την καταστροφή των οικονομιών των Γερμανίας πρωτίστως & Γαλλίας δευτερευόντως! Διότι το ευρώ θα γίνει ένα σκληρό δηλ. πολύ ακριβό νόμισμα για τις εξαγωγές των δύο παραπάνω χωρών. Επομένως θα μειωθούν οι εξαγωγές τους, στις οποίες κυρίως στηρίζονται και άρα θα καταρρεύσει η οικονομία τους. Λέτε λοιπόν η Γερμανία και η Γαλλία να επιθυμούν ένα τέτοιο τραγικό για την οικονομία τους ενδεχόμενο; Άρα ούτε αυτό το ενδεχόμενο φαντάζει πιθανό. Όμως μια οργανωμένη χώρα χρειάζεται να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο. Ακόμη και για το πλέον απίθανο! Όσοι όμως μας κυβέρνησαν ουδέποτε επεξεργάστηκαν ένα εναλλακτικό σχέδιο, ένα plan B όπως αποκαλείται, το οποίο έστω και τώρα πρέπει να δημιουργηθεί, ώστε να είναι έτοιμο να εφαρμοστεί αν και όποτε χρειαστεί, απ’ εκείνους που ο λαός μας θα επιλέξει να μας κυβερνήσουν. Επιπλέον αν υποθέσουμε ότι οι εταίροι απορρίψουν όλα τα αιτήματά μας και σταματήσουν πλέον να μας δανείζουν, υπάρχουν & αλλού πορτοκαλιές! Μπορούν να μας δανείσουν οι Ρώσοι (είναι γνωστή η εκφρασμένη επιθυμία να μας δανείσουν) ακόμη και οι Κινέζοι, όχι βέβαια χωρίς αντάλλαγμα, αλλά με πολύ καλύτερους όρους από τους εταίρους μας! Άλλωστε υπάρχει το πρόσφατο παράδειγμα της Κύπρου (μέλους της ΕΕ & της ευρωζώνης), που δανείστηκε για τις ανάγκες της από τη Ρωσία. Εκτός βέβαια & η επιμονή δανεισμού από τους ίδιους πάντοτε εταίρους υποκρύπτει κάτι άλλο! Επίσης αν οι εταίροι προχωρήσουν μονομερώς στη διακοπή της χρηματοδότησης προς τη χώρα μας, προκειμένου να μη γονατίσει ο λαός μας & χωρίς να είναι αναγκαίο να φύγουμε από το ευρώ, θ’ αναγκαστούμε & εμείς να μην πληρώσουμε τους πιστωτές μας. Όσο δηλ. οι εταίροι(;) σφίγγουν τη θηλιά στο λαιμό της χώρας μας, όσο δε βοηθούν, είμαστε αναγκασμένοι ν’ αμυνθούμε & ν’ αναστείλουμε τις πληρωμές προς τους πιστωτές μας. Με το μέτρο αυτό & με περικοπές στις δαπάνες για την άμυνα, αυστηρά μέτρα κατά της σπατάλης και της διαφθοράς και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, θα είναι εφικτό να πληρωθούν μισθοί & συντάξεις. Στο σημείο που μας έχουν φέρει είναι βέβαιο ότι εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν. Το ζητούμενο όμως είναι να μπει ένα τέρμα στον κατήφορο που οδηγούν οι εφαρμοζόμενες πολιτικές λιτότητας, με τις οποίες εξοντώνεται ο λαός & εκποιείται η χώρα μας.
Κατόπιν όλων αυτών συνάγεται ότι η χώρα μας θα πρέπει με αποφασιστικότητα, τόλμη & πίστη στις θέσεις της, να διεκδικήσει διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους της, & το υπόλοιπο να το αποπληρώσει μετά από κάποια χρόνια, όταν θα έχει μπορέσει ν’ ανατάξει την οικονομία της. Για να συμβεί το τελευταίο, θα χρειαστεί ν’ ακυρωθούν τα μνημόνια & ν’ ανασυγκροτηθεί η χώρα. Βεβαίως όλα αυτά δεν μπορεί να γίνουν από εκείνους που υπέγραψαν τις επαίσχυντες για τη χώρα μας δανειακές συμβάσεις & ψήφισαν τα επώδυνα για το λαό της μνημόνια. Έστω & αν εσχάτως προσποιούνται πώς παραδέχονται τα λάθη τους & ψελλίζουν ότι είναι διατεθειμένοι ν’ επαναδιαπραγματευθούν την επιμήκυνση της αποπληρωμής ή γενικώς τη «χαλάρωση» του μνημονίου διότι οτιδήποτε διαφορετικό είναι τάχα ανέφικτο! Νομίζω ότι μια τέτοια θέση, που κάποιοι θέλουν να την χαρακτηρίσουν ρεαλιστική και υπεύθυνη, εντάσσεται στη λογική της ήσσονος προσπάθειας.
Πάνος Κατσούλας
Εκπ/κός