Με την υπ’ αριθμ. 5145/2-12-2010 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου εγκρίθηκε η Αναθεώρηση – Επικαιροποίηση του υπάρχοντος από το 2004 Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Η ενέργεια αυτή κρίθηκε επιβεβλημένη λόγω νέων στοιχείων (επιστημονικά, περιβαντολλογικά, οικονομικά, «Καλλικράτης», πρόσφατη Ευρωπαϊκή και Ελληνική νομοθεσία) και επειδή είχε παρέλθει πενταετία και δεν πραγματοποιήθηκε καμία πρόοδος, για τα έργα και τις δράσεις που είχαν προβλεφθεί.
Στόχος του νέου ΠΕΣΔΑ είναι η πρόβλεψη για την μείωση της παραγωγής στερεών αποβλήτων, η διαλογή στην πηγή, η επεξεργασία και η αξιοποίηση – ανακύκλωση των στερεών αποβλήτων της Περιφέρειας στα πλαίσια της ολοκληρωμένης διαχείρισής τους, με την ενεργό πολιτική των πολιτών και των φορέων της.
Το σχέδιο αυτό αποτελεί την εξειδίκευση των γενικών κατευθύνσεων που περιλαμβάνονται στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και περιλαμβάνονται στην ΚΥΑ 50910/2727/2003 και εξετάζει τα διάφορα ρεύματα αποβλήτων που είναι τα εξής :
· Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ)
- Υλικά συσκευασίας (ΥΣ)
- Βιαποδομίσιμο κλάσμα (ΒΑΑ)
· Απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού
· Οχήματα στο τέλος κύκλου ζωής τους (ΟΤΚΖ)
· Παλαιά ελαστικά
· Απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών, κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ)
· Ιλύες επεξεργασίας λυμάτων
· Γεωργικά υπολείμματα
· Απόβλητα λιμανιών και εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης πλωτών
· Μη επικίνδυνα υγειονομικά απόβλητα
· Μη επικίνδυνα βιομηχανικά απόβλητα
Με αυτό κρίνεται απαραίτητη η βραχυπρόθεσμη ολοκλήρωση των απαιτούμενων υποδομών για την βιώσιμη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και η υλοποίηση συμπληρωματικών δράσεων για την ενίσχυση της πρόληψης και της ανακύκλωσης.
Ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός σχετικά με τα Αστικά Απορρίμματα, διαιρεί την Περιφέρεια Πελοποννήσου σε 3 Διαχειριστικές Ενότητες που η κάθε μία περιλαμβάνει :
ü 1η ΔΕ (Νομός Κορινθίας, Νομός Αργολίδας, τρεις Δήμοι Νομού Αρκαδίας)
ü 2η ΔΕ (Νομός Μεσσηνίας, υπόλοιπο Νομού Αρκαδίας)
ü 3η ΔΕ (Νομός Λακωνίας)
Στην 1η Διαχειριστική ενότητα που μας αφορά, προβλέπεται :
Ø Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων με ή χωρίς ενεργειακή αξιοποίηση.
Ø Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων.
Ø Ενδεικτικά 5 Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων η χωροθέτηση των οποίων θα οριστικοποιηθεί μετά την χωροθέτηση των Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων.
Τα δευτερογενή προϊόντα που θα παράγονται από τις Μ.Ε.Α., οι οποίες εντάσσονται στις Ο.Ε.Δ.Α. θα αξιοποιούνται με κάποια από τις εργασίες ανάκτησης – αξιοποίησης όπως αυτές αναφέρονται στην εκάστοτε νομοθεσία, εντός ή εκτός περιφέρειας Πελοποννήσου, σε κατάλληλες για το σκοπό αυτό εγκαταστάσεις.
Σχετικά με την ανακύκλωση υλικών συσκευασίας, μεταξύ των άλλων προβλέπεται η λειτουργία τριών Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Καλαμάτα, Τρίπολη και θέση Μεσοράχη ή Κοκορέτσα του ΔΔ Μπολατίου του Δήμου Βόχας).
Ο νέος ΠΕΣΔΑ προβλέπει τη χωριστή συλλογή των Οργανικών Αστικών Στερεών Αποβλήτων, δηλαδή των υπολειμμάτων φαγητού και υγρών χαρτιών κουζίνας. Οι μελέτες βελτιστοποίησης που θα πρέπει να γίνουν σε κάθε Δήμο, θα λαμβάνουν υπ’ όψη τους το προφίλ του κάθε Δήμου (αγροτικός, αστικός, τουριστικός). Επειδή τα απόβλητα αυτά δεν μπορούν να μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις, προτείνεται οι μονάδες κομποστοποίησης ή αναερόβιας χώνεψης να είναι δύο σε κάθε νομό.
Επίσης τα πράσινα απόβλητα θα συλλέγονται χωριστά και θα οδηγούνται σε μονάδες κομποστοποίησης πράσινων αποβλήτων, που θα μπορούν οι δήμοι να κατασκευάσουν.
Οι μονάδες αυτές θα πρέπει να συνδυαστούν με χώρο υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων.
Επίσης στο σχεδιασμό αυτό προβλέπονται και κριτήρια αποκλεισμού για την χωροθέτηση Χώρων Υγειονομικής Ταφής και Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων. Από τα κριτήρια αυτά θα ξεχωρίσουμε, λόγω ιδιαιτερότητας της περιοχής μας, την απόσταση από κοίτες ποταμών ή ρεμάτων που δεν πρέπει να είναι μικρότερη από 500 μ.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσουμε στις παραγράφους της μεταβατικής περιόδου της διαχείρισης των απορριμμάτων, που όπως αναφέρεται θα πρέπει να είναι λύσεις βιώσιμες κι όχι προσωρινές.
· Αξιοποίηση του ΧΥΤΑ Κιάτου στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό ???
· Αξιοποίηση του ΧΥΤΑ Ξυλοκάστρου για μέγιστη λειτουργία 5 ετών.
· Αποκατάσταση των ΧΑΔΑ.
· Στη δημιουργία χώρων στους οποίους θα λειτουργήσουν Σταθμοί Μεταβατικής Διαχείρισης, όπου θα λαμβάνει χώρα μία τεχνικά και περιβαντολογικά άρτια διαχείριση των αποβλήτων ???, που δεν ανακυκλώνονται και δεν κομποστοποιούνται σε υφιστάμενες μονάδες.
· Εκτεταμένη ανακύκλωση συσκευασιών.
· Στοχευμένη διαλογή οργανικού κλάσματος.
Θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα, σε ότι μας αφορά, η διαφορά μεταξύ της μελέτης για την επικαιροποίηση του ΠΕΣΔΑ, που ετέθει για διαβούλευση τον Αύγουστο του 2010 και της παραπάνω έγκρισης του Γενικού Γραμματέα.
Υπενθυμίζουμε ότι στην μελέτη γινόταν πρόταση για να κατασκευαστεί στη θέση «Λιτσάρδα» του ΧΥΤΑ Κιάτου:
1. Ο Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων που θα εξυπηρετούσε τους Δήμους Βόχας, Βέλου, Σικυωνίων, Στυμφαλίας, Φενεού, Ξυλοκάστρου και Ευρωστίνης.
2. Νέος ΧΥΤΑ για μέγιστη διάρκεια 5 ετών.
Με την σταθερή άρνηση όμως του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Σικυωνίων και την συντονισμένη στήριξη των φορέων - συλλόγων του Δήμου το 2010, οι συγκεκριμένες παράγραφοι αφαιρέθηκαν από το κείμενο της έγκρισης.
Τέλος σημειώνουμε, ότι σε κανένα σημείο της παραπάνω απόφασης του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου δεν αναφέρονται οι περίφημοι δεματοποιητές, που τόσο μας απασχόλησαν τα προηγούμενα δύο χρόνια. Μήπως αυτό σημαίνει ότι εγκαταλείφτηκε οριστικά αυτή η λύση που στοίχησε αρκετά ευρώ στην περιφέρεια ;
Μία άλλη σημαντική αλλαγή που έρχεται με το άρθρο 104 του Νόμου του «Καλλικράτη» και την έγκριση του νέου ΠΕΣΔΑ, είναι ο ενιαίος Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.) σε όλη την Περιφέρεια. Εκεί θα μετέχουν με εκπρόσωπο όλοι οι Δήμοι. Ο νέος φορέας θα έχει τη μορφή συνδέσμου, με όλες τις δυσλειτουργίες που περιλαμβάνει αυτή η νομική μορφή.
Με επιφύλαξη σημειώνω ότι την διαχείριση του υπάρχοντος ΧΥΤΑ, τις ενέργειες για την αποκατάστασή του και την μεταφροντίδα, του, την ενδεχόμενη κατασκευή Σταθμού Μεταβατικής Διαχείρισης και συνακόλουθα Σταθμού Μεταφόρτωσης, θα την έχει ό νέος ΦοΔΣΑ (με έδρα την Τρίπολη).
Εδώ στο Κιάτο, με την εμπειρία που έχουμε από το μηδενικό ενδιαφέρον που δείχνει το Λιμενικό Ταμείο Κορινθίας (με έδρα την Κόρινθο) για την διαχείριση και λειτουργία του λιμανιού του Κιάτου και της χερσαίας ζώνης του, είμαστε επιφυλακτικοί και θα πρέπει να ζητήσουμε, εκπρόσωπος του Δήμου μας να έχει την ευθύνη της διαχείρισης των παλαιών και ίσως όσων νέων εγκαταστάσεων Στερεών Αποβλήτων επιλεγούν για την περιοχή μας.
07-01-2011 Σωτήρης Νικολόπουλος
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΑΕΕΚ : Απόβλητα Έργων Εκσκαφών Κατεδαφίσεων
ΑΕΚΚ : Αδρανή Απόβλητα από Κατασκευές Εκσκαφές & Κατεδαφίσεις
ΑΕΠΟ : Απόφαση Έγκρισης Περιβαντολλογικών όρων
ΑΗΗΕ : Απόβλητα Ηλεκτρικού & Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού
ΑΠ : Αριθμός Πρωτόκολλου
ΑΣΑ : Αστικά Στερεά Απόβλητα
ΒΑΑ : Βιαποδομήσιμα Αστικά Απόβλητα
ΒΙΠΕ : Βιομηχανική Περιοχή
ΒΕΠΕ : Βιομηχανική Επιχειρηματική Περιοχή
ΓΓΠΠ : Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Πελοποννήσου
ΔΔ : Δημοτικό Διαμέρισμα
ΔΕ : Διαχειριστική Ενότητα
ΕΕΑΑ : Ελληνική Εταιρία Ανακύκλωσης Απορριμμάτων
ΕΕΛ : Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων
ΕΚ : Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
ΕΣΔΑ : Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων
ΕΥΠΕ : Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος
ΚΔΑΥ : Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών
ΚΥΑ : Κοινή Υπουργική Απόφαση
ΜΕΑ : Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων
ΟΑΣΑ : Οργανικά Αστικά Στερεά Απόβλητα
ΟΕΔΑ : Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων
ΟΤΑ : Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης
ΟΤΚΖ : Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής
ΠΔ : Προεδρικό Διάταγμα
ΠΕΣΔΑ : Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων
ΠΕΧΩ : Περιβάλλοντος Χωροταξίας
ΠΟ : Περιβαντολλογικοί Όροι
ΠΣ : Περιφερειακό Συμβούλιο
ΣΕΔΑ : Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων
ΣΕΔ : Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης
ΣΒΑ : Στερεά Βιομηχανικά Απόβλητα
ΣΜΑ : Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων
ΣΜΠΕ : Στρατηγική Μελέτη Περιβαντολλογικών Επιπτώσεων
ΣΣΕΔ : Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης
ΤΕΔΚ : Τοπική Ένωση Δήμων & Κοινοτήτων
ΥΠΕΚΑ : Υπουργείο Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής
ΥΠ.ΕΣ.Α.Η.Α. : Υπουργείο Εσωτερικών Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. : Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας & Δημοσίων Έργων
ΥΣ : Υλικά Συσκευασίας
ΦοΔΣΑ : Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων
ΦΕΚ : Φύλλο Εφημερίδας Κυβέρνησης
ΧΑΔΑ : Χώρος Ανεξέλεκτης Διάθεσης Απορριμμάτων
ΧΥΤ : Χώρος Υγειονομικής Ταφής
ΧΥΤΥ : Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων
