Tί είναι η Μαριναλέδα ; Ένα «εξωτικό φρούτο» που ασκεί έλξη για το διαφορετικό τρόπο ζωής που προτείνει ; Μια κλειστή κοινωνία αυτάρεσκη που δείχνει απλά μια λύση φυγής ; Θα μπορούσε να είναι και ένα χωρίο πλούσιων έτσι ; Ένα γκέτο που «περνάν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα» ; ‘Ένα χωριό που έχει σταματήσει ο χρόνος μακριά από κάθε εξέλιξη, θετική ή αρνητική ; Μια απλή σύμπτωση όπου «έτυχε» οι κάτοικοι κι ο δήμαρχος να έχουν «καλή συνείδηση» ; Μια απλή «επιστροφή στη φύση» που γυαλίζει λούστρο στους κοσμοπολίτες ;
Τίποτα από όλα αυτά . Δεν την αναδείχνουμε για κανέναν από τους παραπάνω υποθετικούς λόγους.
Αυτή η κοινότητα έχει στην κυριολεξία υψώσει ανάστημα ανάμεσα στις κεφαλαιοκρατικές σχέσεις παραγωγής.
Το καταλυτικό χαρακτηριστικό της είναι η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής.
Έτσι αναδεικνύει το γεγονός πως ό,τι ζούμε στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, ακόμα και στον αλήστου μνήμης «σκληρό πυρήνα της» δεν μπορεί να είναι μονόδρομος :
Γίνεται και αλλιώς !
Αυτή κοινότητα των 2.500 περίπου κατοίκων στην Ανδαλουσία της Ισπανίας είναι ανοικτή και τραβά και οικογένειες και από γειτονικές κοινότητες.
Γιατί ;
· Διαθέτει κοινοτικό πρόγραμμα στέγασης και αγροτικό συνεταιρισμό που μεταποιεί και διαθέτει τα αγροτικά προϊόντα, τον πλούτο της συγκεκριμένης περιοχής.
Προϋπόθεση αυτών ήταν η απόκτηση, με αγώνες σκληρούς, της γής από έναν γαιοκτήμονα που μέχρι τότε καρπωνόταν τον πλούτο της γης.
Ψυχή και φυσικός ηγέτης του εγχειρήματος ο εκλεγμένος επί τρεις δεκαετίες Δήμαρχος Χουάν Μανουέλ Σάντσες Γκορντίγιο που αναφέρει χαρακτηριστικά :
“H γη δεν ανήκει σε κανέναν, δεν αγοράζεται, η γη ανήκει σε όλους !»
Εκλέχτηκε για πρώτη φορά το 1979. 7 χρόνια μετά, και έπειτα από 12χρονο αγώνα η κοινότητα απέσπασε άνευ αποζημίωσης 12.000 στρέμματα γής, καλλιεργήσιμης από τα αγροτικά προϊόντα της οποίας (ελιές, αγκινάρες, πιπεριές) προέκυψε το πρωτογενές υλικό για τον αγροτικό συνεταιρισμό, με τον οποίο ζεί σχεδόν όλο το χωριό !
· Στον συνεταιρισμό αυτό δουλεύουν συνολικά 39 ώρες εβδομαδιαία με 6 ½ ώρες την ημέρα . Όλοι έχουν τον ίδιο μισθό, που καταβάλλεται ακόμη κι αν δεν υπάρχουν αρκετές γεωργικές εργασίες για όλους.
Τα έσοδα του συνεταιρισμού επανεπενδύονται σε αυτόν για τη δημιουργία και άλλων θέσεων εργασίας.
Στην υπόλοιπη Ισπανία όπως και στην Ελλάδα, αλλά και την «πολιτισμένη» Ευρώπη οι άνθρωποι μπαίνουν στα αιωνόβια σαράφικα και τοκογλυφικά δάνεια για να αποκτήσουν σπίτι (που ουσιαστικά δεν είναι δικό τους αλλά «της τράπεζας»), στη Μαριναλέδα όμως μπορεί κανείς να φτιάξει το δικό του σπίτι μόνος του με 15 ευρώ το μήνα, έχοντας δωρεάν παρεχόμενα τη γη, τα υλικά, τα αρχιτεκτονικά σχέδια, έχοντας κάθε δικαίωμα να εμπλακούν στο σχεδιασμό. Η προσωπική εργασία δίνει έκπτωση στο κόστος της κατοικίας. Και μιλάμε για κατοικία επεκτάσιμη με 3 υπνοδωμάτια, μπάνιο και κήπο 100 τετραγωνικών.
Έτσι έχουν χτιστεί περίπου 350 οικογενειακές κατοικίες.
Έτσι λοιπόν το σύστημα της οικογενειακής στέγασης δεν επηρεάστηκε από την κρίση των Στεγαστικών Δανείων γιατί απλούστατα στη Μαριναλέδα η διαμονή και στέγαση δεν εμπίπτει στους κανόνες της αγοράς :
Nα λοιπόν από πού απορρέει η δυνατότητα της Κρίσης αλλά και όλων των πιθανών κρίσεων στο σύστημα που εμείς υπάρχουμε και λειτουργούμε : H δυνατότητα αυτή απορρέει από τη «διπροσωπία του εμπορεύματος» : Στην δικιά μας περίπτωση δεν υπάρχει κοινό μέτρο σύγκρισης ανάμεσα στη χρήση της κατοικίας για στέγαση (π.χ. να νοικιάσεις σπίτι) και στην τιμή αγοράς που ανεβαίνει από τα κερδοσκοπικά παιχνίδια.
Το ίδιο πράγμα λειτουργεί σαν μηχανή της κρίσης και για τα προϊόντα που καταναλώνουμε, σε αντίθεση με το συνεταιρισμό της Μαριναλέδα :
Σε εμάς λειτουργεί για τον κόσμο της Εργασίας ο οποίος και παράγει το προϊόν αλλά και που το αγοράζει σαν καταναλωτής με μια μετατρεψιμότητα διακοπτόμενη . Δεν μετράει ο κόπος που δαπανάται από τον Εργαζόμενο αλλά η χρηματιστηριακή του αξία !
Πόσο διαφορετικά αλήθεια λειτουργεί στη Μαριναλέδα η δύναμη των ανθρώπων που παράγουν και που καρπούνται τον παραγόμενο πλούτο προς όφελος και των υπολοίπων που θα βρουν αξιοπρεπή δουλειά, σε αντίθεση με τη διαδικασία ανακυκλοφορίας του χρήματος από τους λίγους που στην Ελλάδα τα φυγαδεύουν στο εξωτερικό για να επιστρέψουν ως χρέος, σε βάρος των πολλών !
Και πόσο αληθινά λειτουργεί και φαίνεται αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει.
Στο σκληρό πυρήνα της Ευρώπης, ο φετιχισμός του Χρήματος κορυφώνεται διαστρεβλώνοντας ό,τι στην πραγματικότητα βιώνουμε : φαίνονται εδώ και στην Ευρώπη, ψευδώς, όλες οι παραγωγικές δυνάμεις της εργασίας να προκύπτουν από το κεφάλαιο και όχι από την εργασία !
Η κορύφωση αυτή του φετιχισμού του χρήματος στα μέρη μας, οδηγεί στην καλύτερη περίπτωση, ακόμα και στις εποχές των «παχιών αγελάδων», στη σχιζοφρενή κατάσταση του εργαζόμενου μισθωτού και ταυτόχρονα μέτοχου που παρανοϊκά συγκρούεται με τον εαυτό του και μπορεί να έχει συμφέρον , σαν μέτοχος, να απολύσει τον εαυτό του (ή τον διπλανό του εργαζόμενο) προκειμένου να αυξηθεί η τιμή των μετοχών του !
Το απατηλό όνειρο της μεσαίας τάξης που τρώει τις σάρκες της !
Στη Μαριναλέδα εκτός από τη στέγαση και την εργασία, ο πολιτισμός, η υγεία και η εκπαίδευση θεωρούνται δικαίωμα , Για κάθε παιδί σε παιδικό σταθμό συμπεριλαμβανόμενης της παροχής γευμάτων, κοστίζει 12 ευρώ το μήνα. Και μιλάμε για οικογένειες με αποδοχές 1.500 δολαρίων το μήνα. Για συγκρίνετε αυτό το κόστος σε σχέση με τις αμοιβές, με τον κόσμο που «ανήκει στη Δύση» και ψωρο-υπερηφανεύεται για το «σκληρό πυρήνα της ΟΝΕ» !
Αυτό το τελευταίο καθιστά και το επιχείρημα διαφόρων "ισορροπιστών" για μια «δίκαιης τιμής» για μια «κανονική εργάσιμη μέρα» μια μεγάλη ανοησία.
Δηλαδή, με άλλα λόγια, οι κοινωνικές ανάγκες των Πολλών δεν εκφράζονται στατικά στην ανάγκη της διατροφής , του ντυσίματος και της θέρμανσης μόνο. Δείχνουν ιστορική εξέλιξη. Και η αναγνώρισή τους από την κοινωνία είναι το αποτέλεσμα του συσχετισμού δυνάμεων.
Τι μας δείχνουν οι κάτοικοι στη Μαριναλέδα ;
Μας δείχνουν το γεγονός πως ό,τι καρπώθηκαν ήταν αποτέλεσμα μακράς παράδοσης αγώνων. Η Μαριναλέδα αποτέλεσε πεδίο διεξαγωγής κοινωνικής πάλης από εργάτες γης, με την κορύφωση στη διεκδίκηση της Δημαρχίας στα τέλη του 70 από την «Κολλεκτίβα Ενωμένων Αγροτών» και το σημερινό Δήμαρχο. Το χτίσιμο των κοινωνικών συσχετισμών δεν αρκέστηκε στην κατάκτηση μιας ευκαιριακής πολιτικής πλειοψηφίας στο Δήμο, αλλά παγιώθηκε μέσα από Γεγονότα, όπως αυτό της κατάληψης σε αγροκτήματα, ακόμη και με απεργίες πείνας, με κορύφωση την κατάκτηση 3.000 εκταρίων γης το 1991, που προηγουμένως ανήκαν σε Δούκα, δηλαδή μεγαλογαιοκτήμονα της περιοχής. Σε άλλα μέρη της Ανδαλουσίας, όπου το αγροτικό συνδικάτο έχει δύναμη, έχουν καταφέρει να κερδίσουν γή, με ανάλογες κινήσεις σαν της Μαριναλέδα. Το συνδικάτο αυτό απαριθμεί 30.000 μέλη και πολλά δημαρχεία. «Δεν είναι μια εύκολη κατάκτηση όπως και να το κάνεις, αλλά μια μάχη πολλών αγώνων».
Η περιοχή είναι ανοικτή στο να φιλοξενήσει σαν μόνιμο κάτοικο τον καθένα, για το λόγο αυτό έρχονται να ζήσουν από γειτονικές περιοχές, ακόμα και από την αστική περιοχή της Βαρκελώνης, όταν αρκετοί μετά το ξέσπασμα της κρίσης, είχαν χάσει τις δουλειές τους.
Είναι επίσης η περιοχή ανοικτή και στους οικονομικούς μετανάστες, στους οποίους ο Δήμος παρέχει αξιοπρεπή εργασία, στέγαση και προσκόμιση απαραίτητων εγγράφων που τους βοηθούν στην ένταξη στην κοινωνία, είτε στον τελικό προορισμό τους.
Ανά τακτά διαστήματα έχει καθιερωθεί η Κόκκινη Κυριακή, ένας θεσμός στον οποίο οι κάτοικοι επιμερίζονται εργασίες για το Δήμο, ακόμη και τις πιο «άχαρες», όπως ο καθαρισμός δρόμων και παρόμοια. Και εδώ βρίσκεται μια σημαντική διαφορά από τον καταρακωμένο «εθελοντισμό» που προβάλλεται στη χώρα μας σαν άλλοθι της έλλειψης κοινωνικών παροχών με τις κενές θέσεις εργασίας για πάγιες ανάγκες της κοινωνίας : Προϋπόθεση για τη συμμετοχή σε εθελοντικές εργασίες είναι η εξασφάλιση προηγουμένως αξιοπρεπούς διαβίωσης των ανθρώπων και αυτή η τελευταία δεν μπορεί να αντικατασταθεί από το χρυσωμένο χάπι του «εθελοντισμού» προς όφελος των Λίγων .
Στη Μαριναλέδα υπάρχει ελεύθερος χρόνος. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την κάθε μικρή ή μεγάλη κοινωνία. Οι αναβαθμισμένες υποδομές, σε κρίσιμα δημόσια αγαθά όπως η παιδεία, η εργασιακή ασφάλεια και ο απαραίτητος ελεύθερος χρόνος λειτουργούν δραστικά στην ελευθερία της σκέψης, της έρευνας, της πληροφόρησης και της έκφρασης.
Η κοινωνική κατάσταση στη Μαριναλέδα δείχνει το δρόμο που αν παρθεί σαν κεντρική ιδέα και όχι σαν μηχανική μεταφορά στα καθ ημάς, δημιουργεί την αναγκαία ατμόσφαιρα για να αρχίσει – και μόνο- να αναπτύσσεται η κοινωνική απελευθέρωση
Εκείνο που έχει καταργηθεί στη Μαριναλέδα και ταυτόχρονα μας ρημάζει τη ζωή στην Ελλάδα και σε όλες τις Ελλάδες είναι η ιδιοκτησία που συνεπάγεται την εκμετάλλευση του άλλου, που ασκεί παράλογη εξουσία επί της εργασίας και της ζωής του κόσμου της εργασίας.
Αξίζει τον κόπο να γενικεύσουμε το συλλογισμό αυτό στο καθεστώς της ιδιοκτησίας που βάζει χέρι σε φυσικά αγαθά (νερό, αέρας, γή), σε καίρια σημεία πλουτοπαραγωγικών και φυσικών πηγών (ενέργεια, τηλεπικοινωνίες), σε δημόσιο χώρο (μεταφορές, δρόμοι) και μάλιστα με έμμεση επιβάρυνση των πολλών (διόδια κλπ) στη γνώση και την πατέντα (φαρμακευτικά σκευάσματα, πνευματικά δικαιώματα που κατοχυρώνουν τις εταιρείες και όχι τους δημιουργούς που ούτε καν έχουν το δικαίωμα να τα παρουσιάσουν από μόνοι τους). Κι όλα αυτά τη στιγμή που η τεχνολογία θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη δωρεάν πρόσβαση σε τέτοια αγαθά, η εκμετάλλευση από τους λίγους και γνωστούς οδηγεί ουσιαστικά σε μια αποστέρηση για τους πολλούς, λειτουργώντας ουσιαστικά ενάντια στην καινοτομία και την αξιοπρεπή διαβίωση .
Και φυσικά δεν μπορούμε να παραλείψουμε το τραπεζικό σύστημα, που στην κερδοσκοπική του εκδοχή ιδιοποιείται τα κέρδη του και κοινωνικοποιεί τις ζημιές από τις φούσκες του, όταν δεν στραγγαλίζει νοικοκυριά και αυτό-απασχολούμενους με τα τοκογλυφικά του δεσμά. Ενώ θα μπορούσε να είναι ένα δίκτυο πίστωσης υπό εργατικό έλεγχο που θα αιμοδοτεί τις κοινωνικές υποδομές, τα δημόσια αγαθά, τη δημιουργία σταθερών θέσεων εργασίας και παραγωγικών δραστηριοτήτων με προστιθέμενη αξία που θα δίνουν στην κοινωνία πρόσθετα εφόδια.
Τα παραπάνω δίνονται σε αντίθεση με τα λεγόμενα από κάποιους, με κριτική σκοπιά στη Μαριναλέδα, αλλά και σε μια οποιαδήποτε τέτοια γενικευμένη προοπτική ότι τάχα θυσιάζει το άτομο και την ελευθερία του σε μια συλλογική ανωνυμία.
Αλλά αυτό που ισχύει είναι ότι η ελεύθερη ανάπτυξη καθενός από μας, δεν μπορεί να εννοηθεί ξέχωρα από την ελεύθερη ανάπτυξη όλων. Γιατί μια τέτοια χειραφέτηση δεν είναι μοναχική ηδονή.
Το πρώτο και κύριο σαν προϋπόθεση ανάπτυξης κάθε ατόμου είναι η εξασφάλιση επιπέδου κοινωνικής αλληλεγγύης, από τον εργατικό κώδικα, τα εργασιακά διακιώματα, την κοινωνική ασφάλιση, μέχρι τη δωρεάν πρόσβαση σε δημόσια αγαθά.
Το «αντίπαλο δέος» τι προτείνει στην καλύτερή του εκδοχή ;
Απλούστατα όχι την ανάπτυξη του ατόμου, αλλά τον εγωισμό σε έναν αγώνα ζούγκλας «όλοι εναντίον όλων»¨, με την ανάπτυξη του ενός να αποζητά τη συντριβή του διπλανού. Δεν πρόκειται για ελευθερία του πολίτη : Πρόκειται για δέσμευση του καταναλωτή να επιλέγει σε τυποποιημένα προϊόντα που αντίστοιχα δεν έχουν την προσωπική σφραγίδα του ελεύθερα συνεταιρισμένου παραγωγού αλλά την απρόσωπη και ισοπεδωτική (καθώς και εργασιοκτόνα στο εσωτερικό της) σφραγίδα μιας πολυεθνικής. Το ζούμε καθημερινά και εμείς.
Το χάϊδεμα στα αυτιά ενός κούφιου "υπερεγώ" χωρίς καμία παροχή ασφάλειας αλληλεγγύης και πραγματικής απελευθέρωσης στο άτομο είναι που λειτούργησε στο σπάσιμο της φούσκας του αμερικάνικου όνειρου όπου οι φτωχοί ανά τον "αναπτυγμένο' κόσμο κατέληξαν να πληρώσουν πολύ ακριβότερα από τους πλούσιους το ιδιόκτητο σπίτι με τον κηπάκο και το γκαράζ και αναπόφευκτα ήρθε η μέρα που μη μπορώντας να αποπληρώσουν δάνεια, είδαν να παίρνουν το σπίτι τους όχι οι κομμουνιστές, όπως φοβούνταν οι γονείς τους, αλλά ....οι τράπεζες !
Ο δελεασμός καθενός από το σύστημα με την ελπίδα ότι μπορεί να προαχθεί κοινωνικά, να γίνει "επιτυχημένος", ένας Χένρι Φορντ ας πουμε που κατασκευάζει από αυτοκίνητα μέχρι κουρτινόξυλα και καρπούται μόνος του τον πλούτο αποδεικνύεται εκτός πραγματικότητας. Δεν υπάρχει μαζική φυγή από την εργατική κατάσταση !
Στη Μαριναλέδα ο δήμαρχος επί 30 χρόνια δεν έχει κάνει «ταμείο» και ούτε ζει ξέχωρα από τους άλλους. Τα δημόσια λειτουργήματα δεν αποτελούν προσωπική ιδιοκτησία, και δεν «σηκώνουν» τους λειτουργούς πάνω από την κοινωνία.
Στη Μαριναλέδα δεν υπάρχει επίσημη θρησκεία αλλά ο καθένας είναι ελεύθερος εφόσον το θέλει να έχει τα 'πιστεύω του'.Το Πάσχα υπάρχει στην κοινότητα μαι μεγάλη κοσμική γιορτή αλλά και μια θρησκευτική λιτανεία για όσους θέλουν .
Η ελευθερία επιλογής και ο διαχωρισμός της κοινότητας από τη θρησκεία δεν μπορεί να στέκεται σε μια "παπαδοφαγία" και στο να θέλει να μετατρέψει τους ανθρώπους άθεους "με διαταγή ενός μουφτή" .
Αντίθετα ο διαχωρισμός ενός ανθρώπου σε μή θρήσκο πολίτη και θρήσκο ιδιώτη είναι που βοηθά στην πολιτική του χειραφέτηση. Κύριο μέλημα όσων αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο είναι ο αγώνας για να εκλείψουν οι κοινωνικές συνθήκες που γεννούν την ανάγκη τεχνητών παραδείσων. Αυτό είναι που διαχωρίζει έναν αγωνιστή της κοινωνικής χειραφέτησης από έναν κοσμοπολίτη βολεμένο άθεο που δεν πολυσκοτίζεται για την κοινωνική διελκυνστίνδα.
Στην Μαριναλέδα δεν υπάρχει αστυνομία. Ακούγεται στα αυτιά μας σαν ένα άλμα στο κενό. Για μας, όπως βιώνουμε καθημερινά την πραγματικότητα και το τί είναι σήμερα κράτος. Πώς λειτουργεί . υποτίθεται πως λειτουργεί εξομαλυντικά ανάμεσα σε ανθρώπους κάστες και τάξεις. Αλλά στην ουσία επιβάλει και επιβεβαιώνει την ισχύ κάποιων τάξεων οικονομικά επιφανέστερων και επικρατέστερων σε βάρος των ασθενέστερων. Ενα τέτοιο κρατος ή κοινότητα στην περίπτωση της Μαριναλέδα έχει ουσιαστικά απονεκρωθεί, μέσα από την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και το κάρπωμα του πλούτου από αυτούς που τον παράγουν, επενδύοντας και στους υπόλοιπους. Μέσα από το δίκαιο καταμερισμό εργασίας ένα κράτος όπως το περιγράψαμε έχει απονεκρωθεί και ουσιαστικά έχει πάει "στο μαυσωλείο της ιστορίας παρέα με τα υπόλοιπα εφευρήματα της εποχής του χαλκού και του μπρούτζου". Και με αυτόν τον τρόπο καθιστά άχρηστη την ύπαρξη της όποιας αστυνόμευσης.
"Εφαρμόζουμε μια συμμετοχική δημοκρατία, μας λέει ο Γκορντίγιο. "Αποφασίζουμε για όλα, από τους φόρους μέχρι τις δημόσιες δαπάνες, σε μεγάλες συνελεύσεις. Πολλά κεφάλια δίνουν πολλές ιδέες. Ξέρουμε πως οι άνθρωποι μπορούμε να δουλεύουμε και για άλλες αξίες, όχι μόνο για το χρήμα."
η δύναμη μιας λαϊκής συνέλευσης, όχι διακοσμητικό άλλοθι για την εκάστοτε εξουσία, αλλά μια ουσιαστικα ανταγωνιστική εξουσία που θα αποφασίζει για το πού ια βρίσκονται οι πόροι και πώς θα διατίθενται με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες των πολλών θα δημιουργεί μια "δυαδικότητα" σπάζοντας την μιζέρια των Καλλικρατικών Δήμων του μελλούμενου "αποφασίζομεν και πτωχεύομεν". Αυτό είναι που χρειαζόμαστε στις μέρες μας και στον χώρο μας σε τοπική βάση.
Ωραία όλα αυτά αλλά εμείς μπορούμε να παλέψουμε όπως οι κάτοικοι της Μαριναλέδα ;
Πόσο είναι εφικτό να παλέψεις ; Ο συσχετισμός των δυνάμεων στην κοινωνική διελκυνστίνδα είναι αυτός που κάνει εφικτή την πάλη, όπως ακριβώς ο συσχετισμός των δυνάμεων της προόδου έκανε αποδεκτή την (αυτονόητη σε εμάς πλέον) σκέψη του Γαλιλαίου ότι η γη είναι μια σφαίρα που γυρίζει και όχι μια πλάκα επίπεδη και στατική όπως ήθελαν τα ιερατεία του σκοταδισμού.
Πρώτιστα πρέπει να ξεφύγουμε από τον δοσμένο αφηρημένα από το σύστημα ορισμό της κοινωνίας ως αφαίρεσης απέναντι στο άτομο. Γιατί το άτομο είναι κοινωνικό ον, με την ζωή του να εκφράζεται και να αναδεικνύεται μέσα από την κοινωνική ζωή.
Ένα δεύτερο βασικό παράδοξο που πρέπει να σπάσουμε είναι ο υπονοούμενος ορισμός της Ιστορίας ως ενός πανίσχυρου προσώπου που καθορίζει τις ζωές μας από μόνο του, προ-αποφασισμένα με εμάς όλους μαριονέτες "για να εκλπηρωθούν οι γραφές». Βολεύει κάποιους αλλά Δεν είναι έτσι. Δε δίνει μάχες η ιστορία αλλά οι άνθρωποι. Δεν είναι η Ιστορία ένα αόρατο πρόσωπο που χρησιμοποιεί τον άνθρωπο για να πετύχει τους σκοπούς της. Η δράση του ανθρώπου που επιδιώκει τους δικούς του σκοπούς είναι αυτή που μετρά.
Οποιοδήποτε όνειρο, πρόταγμα, στόχος προϋποθέτει και την υλική του μάζα, με σάρκα και οστά, τον κόσμο της Εργασίας ο οποίος ανάστροφα αποζητά και τα "θεωρητικά του εργαλεία" δηλαδή τους στόχους του και τους τρόπους επίτευξης.
Η παρέα, η συλλογικότητα, η συζήτηση για το σύνολο της κοινωνίας καθιστά την αλληλεγγύη όχι μια φραστική λεζάντα αλλά μια πραγματικότητα που ακτινοβολεί στα πρόσωπα των ανθρώπων της Εργασίας όχι μια μιζέρια αλλά την πραγματική "αρχοντιά της ανθρωπότητας".
Έχοντας εφαρμόσει τη μέθοδο "όλοι εναντίον όλων" και "να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα αφού δεν έχω εγώ" το σύστημα στο οποίο ζούμε και λειτουργούμε θέλει να μας πείθει διαρκώς ότι τα συμφέροντά μιας κάστας του (των τραπεζών των τζογαδόρων και των αεριτζήδων "επενδυτών" ας πούμε, των "αγορών" -βλέπε τοκογλύφων) ταυτίζονται με τα συμφέροντα όλης της κοινωνίας γιατί "δεν υπάρχει εναλλακτινή" (Τ.Ι.Ν.Α.), ενώ αντίθετα κάθε διεκδίκηση ή υπεράσπιση κοινωνικών δικαιωμάτων ή δημόσιων αγαθών πρέπει για όλους αυτούς να ταυτιστεί με τα κουσούρια μιας κοινωνίας και η πέτρα του γενικού σκανδάλου.
Εδώ ακριβώς είναι που θα κριθεί ο αγώνας του κόσμου της εργασίας : στην σπίθα που θα ανάψει ώστε να γίνει αντιληπτός και αναγνωρίσιμος σαν ο καθολικός εκπρόσωπος της κοινωνίας , στο όνομα των καθολικών δικαιωμάτων αυτής της κοινωνίας διεκδικώντας την καθολική κυριαρχία. Είτε είναι καθαρίστρια σαν την Κούνεβα, είτε τραπεζικός υπάλληλος που δουλεύει 12ωρα, είτε ανασφάλιστος ντηλιβεράς, είτε υπάλληλος, είτε αυτο-απασχολούμενος. Στρέφοντας τα βλέμματα αποστροφής εναντίον όλων αυτών που ξέρουν μόνο να πουλάνε λιτότητα και κρίση με τόκο 5%, δείχνοντάς τους κατάφατσα σαν το κοινά αναγνωρισμένο οργανωμένο έγκλημα εναντίον της κοινωνίας, η απαλλαγή από το οποίο θα φέρει την γενικευμένη κοινωνική απελευθέρωση.
Αυτό μπορεί να είναι ένα νήμα που θα συνδέει το ντηλιβερά που κάνει κούριερ από Αθήνα ως Τρίπολη σε μερική ημι-απασχόληση με τον Αναλυτή – Προγραμματιστή μιας εταιρείας Πληροφορικής και τον άνεργο εκπαιδευτικό που απολύεται από το μουσικό σχολείο, αναγκασμένος να βιοπορίζεται σε νυχτερινά μαγαζιά Γ Εθνικής.
Και όταν μιλάμε για κόσμο της εργασίας, μιλάμε για κοινό τόπο και δίκτυο των ανθρώπων της πνευματικής και της χειρωνακτικής εργασίας σε βαθμό που υπερβαίνει το διαχωρισμό τους. Σε αυτό συντελεί η συνειδητοποίηση ότι η τεχνολογική επανάσταση και η Πληροφορική συνδυασμένη με τα χαρακτηριστικά κρίσης του συστήματος που ζούμε δεν βελτίωσε τη ζωή της νέας γενιάς εργασίας : αντίθετα έχει διαμορφωθεί μια εργασιακή γενιά με περισσότερες δεξιότητες, η οποία όμως κινδυνεύει να ζήσει με χειρότερες συνθήκες από τους γονείς της, χωρίς ούτε καν προοπτική σύνταξης και έχει καταδικαστεί αντί να δοκιμάζει τις γνώσεις της στην καινοτομία, να εκτελεί μονότονες επαναλμβανόμενες ενέργειες στα μεταμοντέρνα βελούδινα κάτεργα (velvet sweatshops) σαν της microsoft ή της france telecom. Έτσι συμπεριλαμβανόμενης και της επιστημοτεχνικής διανόησης ο κόσμος της εργασίας μπορεί να αγωνιστεί ενάντια στην κρίση στη βάση της αύξησης της προστιθέμενης αξίας αντί για τη λογική της μείωσης των αμοιβών στο όνομα της μείωσης του κόστους σε διεθνή, εθνική και τοπική κλίμακα.
Μια τέτοια σύγκλιση μπορεί να έχει πολλές μορφές. Ενδεικτικά θα μπορούσε να είναι ένα Ανοικτό Αλληλέγγυο Δίκτυο με συνεισφορά στην ανάπτυξη εργατικών αγώνων, υπεράσπιση απολυμένων, θυμάτων εργοδοτικών αυθαιρεσιών, στην ανάπτυξη πολιτιστικής κίνησης στηριγμένης στην πρωτοποριακή αναζήτηση χωρίς δογματισμούς στην τέχνη και την επιστήμη με σαφή επαφή με τα ζωντανά στρώματα της νεολαίας. ιδέες υπάρχουν...
Δεν θα μπορούσαμε παρά να κλείσουμε με τα λόγια του Δημάρχου της Μαριναλέδα :
“ Aυτό που δεν αξίζει είναι να μένεις με τα χέρια σταυρωμένα απέναντι σε αυτούς που σε σταυρώνουν»
Το άρθρο αφιερώνεται στη μνήμη του Ντανιέλ Μπενσάϊντ, ο οποίος πριν μας αφήσει χρόνους μας άφησε παρακαταθήκη έναν Τρόπο Χρήσης από τη διαχρονική φαρέτρα Υπεράσπισης του Κόσμου της Εργασίας
Στάθης Δεββές
