Γενικευμένο φαινόμενο αποτελεί πρακτική εταιρειών κινητής τηλεφωνίας με την οποία οι κάτοχοι smartphones χρεώνονται έως και πολλές εκατοντάδες ευρώ για παροχή Ίντερνετ την οποία ουδέποτε ζήτησαν. Ανάλογα περιστατικά αφορά ο κύριος όγκος των καταγγελιών σε καταναλωτικές οργανώσεις από την αρχή της περασμένης άνοιξης, ωστόσο, έως και σήμερα δεν έχουν ληφθεί ουσιαστικά μέτρα για την εξάλειψη της μεθόδου.
Συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας, οι οποίοι δεν απενεργοποιούν τη μεταφορά δεδομένων Ίντερνετ στα smartphones ή πατούν κατά λάθος αντίστοιχα πλήκτρα σε παλαιότερες συσκευές, χρεώνονται από τις εταιρείες την παροχή της υπηρεσίας, μέσω και των αυτόματων updates των τηλεφώνων.
Μετά τις διαμαρτυρίες οι οποίες ακολουθούν, οι εταιρείες αρνούνται να αναιρέσουν τις χρεώσεις, υποστηρίζοντας ότι οι ίδιοι οι καταναλωτές είναι εκείνοι οι οποίοι οφείλουν να ενημερώσουν για την απενεργοποίηση της παροχής Ίντερντετ, παρά το γεγονός ότι κάτι αντίστοιχο ουδέποτε συμφωνήθηκε ανάμεσα στα δύο μέρη και φυσικά δεν περιλαμβάνεται στο συμβόλαιο του συνδρομητή με την εταιρεία. «Άλλωστε, ποιος εχέφρων συνδρομητής θα επέλεγε να καταβάλλει 200 ευρώ το μήνα για την παροχή Ίντερνετ στο κινητό του τηλέφωνο, από τη στιγμή που είναι σε θέση να το κάνει με πολύ λιγότερα χρήματα;», αναρωτιέται χαρακτηριστικά καταναλωτής σε σχετική καταγγελία.
Η Τζωρτζίνα Δουζένη είναι δικηγόρος της καταναλωτικής οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ και δραστηριοποιείται στα θέματα κινητής τηλεφωνίας: «Από τον περασμένο Απρίλιο, ουσιαστικά, μόνο με αυτό το θέμα ασχολούμαστε, καθώς αφορά το 90% των καταγγελιών. Συνήθως, οι καταναλωτές δεν δικαιώνονται. Παρόλο που η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών ζητά εξηγήσεις από τις εταιρείες, εκείνες αποστέλλουν απαντήσεις 2-3 σελίδων και θέτουν θέμα απουσίας αποδείξεων, δηλαδή απαντά η εταιρεία: 'έγινε χρήση του Ίντερνετ 200 ευρώ, αλλά δεν μπορώ να δώσω ανάλυση λογαριασμού για το πότε και πώς'. Αρμόδια σε αυτή την περίπτωση είναι τα δικαστήρια, αλλά καταλαβαίνετε ότι οι καταναλωτές δεν μπαίνουν εύκολα σε αυτή τη διαδικασία».
Και όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι το συμβόλαιο του συνδρομητή με την εκάστοτε εταιρεία κινητής τηλεφωνίας δεν προβλέπει την παροχή Ίντερνετ: «Οι εταιρείες ‘πατάνε’ πάνω στο γεγονός ότι οι ρυθμίσεις του τηλεφώνου είναι προεγκατεστημένες και επομένως η συσκευή ‘μπαίνει’ μόνη της στο Ίντερνετ. Υπάρχει μεγάλο θέμα, το οποίο έχουμε τονίσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Και τι μέτρα έχουν λάβει οι αρμόδιες αρχές; «Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών ισχυρίζεται ότι είναι σε θέση να επιβάλλει πρόστιμα στις εταιρείες για γενικευμένες πρακτικές και άρα δεν επεμβαίνει για την επίλυση μεμονωμένων υποθέσεων καταναλωτών. Έστω και σε αυτή την περίπτωση, όμως, θεωρώ ότι έχει μεσολαβήσει αρκετός χρόνος και η Επιτροπή θα έπρεπε ήδη να έχει παρέμβει». Είναι χαρακτηριστικές, άλλωστε, πληροφορίες από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών, σύμφωνα με τις οποίες το 90% των περιπτώσεων καταναλωτών δεν δικαιώνεται εξωδικαστικά απέναντι στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας.
Πιο δραστική φαίνεται να είναι η ανταπόκριση της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, η οποία έχει επιβάλει έως σήμερα δύο πρόστιμα, ύψους 300.000 ευρώ στις δύο από τις τρεις μεγάλες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας οι οποίες δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά (πληροφορίες από το αρμόδιο τμήμα της Γραμματείας αναφέρουν ότι αυτή την περίοδο εξετάζονται αντίστοιχες καταγγελίες και για την τρίτη). Γίνεται λόγος για συνδρομητές οι οποίοι έχουν χρεωθεί με αυτόν τον τρόπο έως και 2000 ευρώ.
«Πάντως, τα πρόστιμα ήταν πολύ χαμηλότερα από τα κέρδη των εταιρειών μέσα από τη συγκεκριμένη πρακτική, γεγονός το οποίο δεν τις εμποδίζει να το ξαναπράξουν», σημειώνει η δικηγόρος της ΕΚΠΟΙΖΩ.
Η ίδια μεταφέρει το παράδειγμα καταναλωτή «στο κινητό του οποίου παρατηρήθηκε χρήση Ίντερνετ ανά διαστήματα, κάθε μέρα, για 2-3 μέρες, το ίδιο δευτερόλεπτο της ώρας...» και επιπλέον αναφέρεται σε χρεώσεις μέσω «sms από 5ψήφια νούμερα τα οποία χρεώνουν αυτοβούλως για διάφορες υπηρεσίες (στο λογαριασμό επισημαίνονται ως πρόσθετες) και για τα οποία έχουν επιβληθεί πρόστιμα όχι στις εταιρείες τηλεφωνίας αλλά σε εκείνες οι οποίες παρέχουν τις εκάστοτε προσφορές κλπ».
Σε συνδρομητή που διαμαρτυρήθηκε έντονα για χρέωση Ίντερνετ την οποία δεν είχε συμφωνήσει με εταιρεία κινητής τηλεφωνίας, η τελευταία του ενέκρινε πρόσφατα πίστωση κατά περίπου 50% του συνολικού ποσού, όπως αναφέρθηκε «κατά εξαίρεση, ως κίνηση καλής θέλησης, στο πλαίσιο της καλής συνεργασίας» του πελάτη με την εταιρεία. Μάλιστα, η εξέλιξη προκάλεσε την έκπληξη εργαζόμενου της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών: «Μου κάνει πραγματικά εντύπωση, σοβαρολογώ ότι μάλλον θα είχαν καλή διάθεση εκείνη την ημέρα».
Πολίτες οι οποίοι αντιμετωπίζουν παρόμοια ζητήματα μπορούν να απευθύνονται στο info@efpolis.gr (ή στο 1520) για τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και στο info@eett.gr για την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.