Αθήνα: Τα επιδημιολογικά στοιχεία των SOS ΙΑΤΡΩΝ από τις κατ’ οίκον επισκέψεις σε ασθενείς της Αττικής καταδεικνύουν ότι τα κρούσματα της γρίπης πλησιάζουν, αν δεν έχουν φτάσει, στην κορυφή της επιδημίας και τις προσεχείς ημέρες πιθανώς θα έχουμε υποχώρηση των περιστατικών.
O Θεόδωρος Σπυρόπουλος MD, PhD Παθολόγος απαντά σε
επτά κρίσιμα ερωτήματα για την γρίπη, με στόχο την πληρέστερη ενημέρωση του κοινού.
Σε τι διαφέρει η «κοινή εποχιακή» γρίπη από την γρίπη Η1Ν1 (γρίπη των χοίρων);
Σε τίποτα. Η «εποχική» γρίπη του φετινού (2010-2011) χειμώνα, στην Ελλάδα, οφείλεται σε ποσοστό μεγαλύτερο από 99% στο στέλεχος Η1Ν1v της «πανδημικής» ή «γρίπης των χοίρων».
Ποια είναι τα συμπτώματα της γρίπης;
Η γρίπη συνήθως εισβάλει αιφνίδια και τα συχνότερα συμπτώματα είναι:
- Πυρετός (συνήθως υψηλός >38,3C)
- Πονοκέφαλος
- Κόπωση που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι σημαντική
- Βήχας συνήθως ξηρός
- Πονόλαιμος
- Καταρροή ή/και ρινική συμφόρηση
- Πόνοι στους μύες και στις αρθρώσεις
- Διάρροιες και εμετοί (συχνότερα στα παιδιά)
Πώς γίνεται η διάγνωση της γρίπης;
Η διάγνωση της γρίπης είναι κλινική-εργαστηριακή και βασίζεται στα συμπτώματα που αναφέρθηκαν και στην κλινική εξέταση. Επειδή υπάρχουν και άλλες ιογενείς λοιμώξεις που προκαλούν παρόμοια κλινική εικόνα έχουν αναπτυχθεί εργαστηριακές μέθοδοι που επιβεβαιώνουν τη λοίμωξη από τους ιούς της γρίπης. Οι ευρύτερα χρησιμοποιούμενες είναι τα λεγόμενα «γρήγορα test» που με τη λήψη ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος (υλικό από τη μύτη ή από το φάρυγγα του ασθενούς) επιβεβαιώνουν μέσα σε 5 λεπτά την ταυτότητα του ιού. Αυτά τα test είναι εξαιρετικά χρήσιμα διότι μπορούν να μας καθοδηγήσουν στη χρήση των ειδικών αντι-ιικών φαρμάκων και να περιορίσουν την κατάχρηση αντιβιοτικών.
Πώς και πότε μεταδίδεται η γρίπη;
Η γρίπη μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη βοήθεια των σταγονιδίων που εκτινάσσονται όταν ένας ασθενής βήχει ή φταρνίζεται, αλλά, και με τη χειραψία. Επιπλέον η μετάδοση είναι πιθανή όταν κάποιος υγιής έρθει σε επαφή, μέσω των χεριών, με επιφάνειες που λίγο πριν μολύνθηκαν από ασθενή (πόμολα, βρύσες, κουπαστές, πάγκοι κλπ) και στη συνέχεια μεταφέρει τον ιό στο στόμα, τη μύτη ή τα μάτια του.
Οι πάσχοντες μεταδίδουν τον ιό τουλάχιστον 24 ώρες πριν την έναρξη των συμπτωμάτων και για τουλάχιστον 5-7 ημέρες μετά.
Υπάρχει πρόληψη για τη γρίπη;
Ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος για να προφυλαχθούμε εμείς και οι γύρω μας από τη γρίπη είναι ο ετήσιος εμβολιασμός.
Εάν δεν έχουμε εμβολιαστεί, προσπαθούμε να αποφύγουμε την επαφή με πάσχοντες, πλένουμε τακτικά τα χέρια μας και χρησιμοποιούμε αντισηπτικά διαλύματα εφόσον δεν είναι διαθέσιμο σαπούνι και νερό.
Εάν πάσχουμε από γρίπη, χρησιμοποιούμε χαρτομάντηλο ή χαρτοπετσέτα που αμέσως μετά τη χρήση απορρίπτουμε σε κλειστό δοχείο και παραμένουμε στο σπίτι για πέντε ημέρες από την έναρξη της ασθένειας.
Είναι σοβαρή ασθένεια η γρίπη;
Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι αναρρώνουν πλήρως από τη γρίπη σε διάστημα μικρότερο από μια εβδομάδα. Ωστόσο, ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές όπως πνευμονία, αφυδάτωση και επιδείνωση χρόνιων ασθενειών (καρδιακή ανεπάρκεια, άσθμα, διαβήτης). Συχνότερες είναι οι λιγότερο σοβαρές επιπλοκές όπως η ιγμορίτιδα και η ωτίτιδα.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τη γρίπη;
Αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών διατρέχουν οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη και τα πολύ μικρά παιδιά, οι έγκυες και αυτοί που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις (άσθμα, διαβήτης, χρόνια πνευμονοπάθεια, χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, ανοσοκαταστολή, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια κλπ)
Υπάρχουν φάρμακα για τη γρίπη και πότε πρέπει να χορηγούνται;
Πέρα από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των γενικών συμπτωμάτων (αντιπυρετικά, αντιβηχικά, αποσυμφορητικά) η χορήγηση των νεώτερων αντι-ιικών προφυλάσσει τα άτομα που έχουν εκτεθεί στη γρίπη από την εμφάνιση νόσου ή επιπλοκών, και μικραίνει την διάρκεια της νόσου. Επίσης, η αντι-ιική θεραπεία συνδέεται με μειωμένη νοσηρότητα και θνητότητα στους ασθενείς με βαριά νόσο από τον ιό Η1Ν1v. Η χορήγηση αντι-ιικών πρέπει να ξεκινήσει όσο το δυνατόν συντομότερα. Στην κοινότητα τα αντι-ιικά πρέπει συνήθως να χορηγούνται μέσα σε 48 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων.
Σε τίποτα. Η «εποχική» γρίπη του φετινού (2010-2011) χειμώνα, στην Ελλάδα, οφείλεται σε ποσοστό μεγαλύτερο από 99% στο στέλεχος Η1Ν1v της «πανδημικής» ή «γρίπης των χοίρων».
Ποια είναι τα συμπτώματα της γρίπης;
Η γρίπη συνήθως εισβάλει αιφνίδια και τα συχνότερα συμπτώματα είναι:
- Πυρετός (συνήθως υψηλός >38,3C)
- Πονοκέφαλος
- Κόπωση που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι σημαντική
- Βήχας συνήθως ξηρός
- Πονόλαιμος
- Καταρροή ή/και ρινική συμφόρηση
- Πόνοι στους μύες και στις αρθρώσεις
- Διάρροιες και εμετοί (συχνότερα στα παιδιά)
Πώς γίνεται η διάγνωση της γρίπης;
Η διάγνωση της γρίπης είναι κλινική-εργαστηριακή και βασίζεται στα συμπτώματα που αναφέρθηκαν και στην κλινική εξέταση. Επειδή υπάρχουν και άλλες ιογενείς λοιμώξεις που προκαλούν παρόμοια κλινική εικόνα έχουν αναπτυχθεί εργαστηριακές μέθοδοι που επιβεβαιώνουν τη λοίμωξη από τους ιούς της γρίπης. Οι ευρύτερα χρησιμοποιούμενες είναι τα λεγόμενα «γρήγορα test» που με τη λήψη ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος (υλικό από τη μύτη ή από το φάρυγγα του ασθενούς) επιβεβαιώνουν μέσα σε 5 λεπτά την ταυτότητα του ιού. Αυτά τα test είναι εξαιρετικά χρήσιμα διότι μπορούν να μας καθοδηγήσουν στη χρήση των ειδικών αντι-ιικών φαρμάκων και να περιορίσουν την κατάχρηση αντιβιοτικών.
Πώς και πότε μεταδίδεται η γρίπη;
Η γρίπη μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη βοήθεια των σταγονιδίων που εκτινάσσονται όταν ένας ασθενής βήχει ή φταρνίζεται, αλλά, και με τη χειραψία. Επιπλέον η μετάδοση είναι πιθανή όταν κάποιος υγιής έρθει σε επαφή, μέσω των χεριών, με επιφάνειες που λίγο πριν μολύνθηκαν από ασθενή (πόμολα, βρύσες, κουπαστές, πάγκοι κλπ) και στη συνέχεια μεταφέρει τον ιό στο στόμα, τη μύτη ή τα μάτια του.
Οι πάσχοντες μεταδίδουν τον ιό τουλάχιστον 24 ώρες πριν την έναρξη των συμπτωμάτων και για τουλάχιστον 5-7 ημέρες μετά.
Υπάρχει πρόληψη για τη γρίπη;
Ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος για να προφυλαχθούμε εμείς και οι γύρω μας από τη γρίπη είναι ο ετήσιος εμβολιασμός.
Εάν δεν έχουμε εμβολιαστεί, προσπαθούμε να αποφύγουμε την επαφή με πάσχοντες, πλένουμε τακτικά τα χέρια μας και χρησιμοποιούμε αντισηπτικά διαλύματα εφόσον δεν είναι διαθέσιμο σαπούνι και νερό.
Εάν πάσχουμε από γρίπη, χρησιμοποιούμε χαρτομάντηλο ή χαρτοπετσέτα που αμέσως μετά τη χρήση απορρίπτουμε σε κλειστό δοχείο και παραμένουμε στο σπίτι για πέντε ημέρες από την έναρξη της ασθένειας.
Είναι σοβαρή ασθένεια η γρίπη;
Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι αναρρώνουν πλήρως από τη γρίπη σε διάστημα μικρότερο από μια εβδομάδα. Ωστόσο, ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές όπως πνευμονία, αφυδάτωση και επιδείνωση χρόνιων ασθενειών (καρδιακή ανεπάρκεια, άσθμα, διαβήτης). Συχνότερες είναι οι λιγότερο σοβαρές επιπλοκές όπως η ιγμορίτιδα και η ωτίτιδα.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τη γρίπη;
Αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών διατρέχουν οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη και τα πολύ μικρά παιδιά, οι έγκυες και αυτοί που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις (άσθμα, διαβήτης, χρόνια πνευμονοπάθεια, χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, ανοσοκαταστολή, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια κλπ)
Υπάρχουν φάρμακα για τη γρίπη και πότε πρέπει να χορηγούνται;
Πέρα από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των γενικών συμπτωμάτων (αντιπυρετικά, αντιβηχικά, αποσυμφορητικά) η χορήγηση των νεώτερων αντι-ιικών προφυλάσσει τα άτομα που έχουν εκτεθεί στη γρίπη από την εμφάνιση νόσου ή επιπλοκών, και μικραίνει την διάρκεια της νόσου. Επίσης, η αντι-ιική θεραπεία συνδέεται με μειωμένη νοσηρότητα και θνητότητα στους ασθενείς με βαριά νόσο από τον ιό Η1Ν1v. Η χορήγηση αντι-ιικών πρέπει να ξεκινήσει όσο το δυνατόν συντομότερα. Στην κοινότητα τα αντι-ιικά πρέπει συνήθως να χορηγούνται μέσα σε 48 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων.
Πηγές: Κέντρο ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ)